Bloq

Mason Kimdir? Tarixi və Sirli Təşkilatın Mahiyyəti

4 həftə ago

56 2 minutes read

Masson kimdir? – Bu sual tarix, fəlsəfə və sosiologiya ilə maraqlanan bir çox insanı düşündürür. Masonluq qədim kökləri, sirli təbiəti və dünyaya təsir edən fərqli ideyaları ilə həmişə diqqət çəkən mövzulardan biri olub. Gəlin, bu anlayışı dərinliklərinə qədər araşdıraq və masonların kim olduğunu, onların dəyərlərini və məqsədlərini aydınlaşdıraq.

Masonluğun tarixi kökləri

Masonluğun kökləri orta əsrlərə qədər uzanır. O dövrdə “mason” ifadəsi əsasən memarlar üçün işlədilirdi. Sənətkarlar və ustalar birliyində yer alan masonlar, o dövrün ən önəmli tikililərini – kilsələr, qalalar və sarayları inşa edirdilər. Lakin zaman keçdikcə, bu peşəkar birliklər fəlsəfi düşüncə mərkəzlərinə çevrildi. Masonluq, 17-ci əsrin sonlarından başlayaraq fəlsəfə, elm və humanizm ideyalarının daşıyıcısına çevrildi.

Müasir masonluğun təməli isə 1717-ci ildə Londonda qoyulub. Böyük Britaniyada formalaşan ilk Böyük Loja (The Grand Lodge) masonluğun təşkilatlanmasında mühüm rol oynayıb. Buradan başlayaraq, masonluq müxtəlif ölkələrə yayıldı və qlobal hərəkat statusu qazandı.

Masonluğun əsas prinsipləri

Masonluğun mahiyyətini başa düşmək üçün onun əsas prinsiplərinə nəzər salmaq vacibdir. Masonlar bir sıra ümumi dəyərlərə inanır və bu dəyərlər onların fəlsəfəsinin əsasını təşkil edir:

Azadlıq: Fikri, dini və sosial azadlıq masonluğun əsas prinsiplərindəndir. Masonlar inanır ki, insan azad olmalıdır və öz qərarlarını sərbəst şəkildə verməlidir.
Bərabərlik: Masonluqda irq, din və sosial status fərqi olmadan bərabərlik ön plandadır. Bu birlikdə hər kəs eyni hüquqlara malikdir.
Qardaşlıq: Masonlar arasında mövcud olan qardaşlıq bağları, fərqli mədəniyyətlərdən gələn insanları birləşdirir və onlara qarşılıqlı dəstək verir.

“Masson kimdir?” sualına cavab verərkən, qeyd etmək lazımdır ki, masonluq sadəcə sirli bir təşkilat deyil; bu, eyni zamanda dərin fəlsəfi və humanitar ideyalara sahib olan bir hərəkatdır.

Masonluq və sirr pərdəsi

Masonluğun ən maraqlı tərəflərindən biri də onun ətrafında yaranan sirr pərdəsidir. Masonlar öz lojalarda xüsusi rituallardan istifadə edir, bu da xarici insanlar üçün maraq doğurur. Masonların fəaliyyətlərinin sirr saxlanması, onların əleyhdarları tərəfindən müxtəlif sui-qəsd nəzəriyyələrinin yaranmasına səbəb olub.

Masonların əsas hədəfi fərdləri öz üzərində işləməyə və cəmiyyətdə müsbət dəyişikliklər etməyə təşviq etməkdir. Lakin masonluğun populyarlığı, bəzən onların dünyanı idarə edən gizli bir güc olduğu barədə əsassız fikirlərin yaranmasına gətirib çıxarıb. Buna baxmayaraq, masonluq əslində insan inkişafını və cəmiyyətə xidmət etməyi ön planda saxlayır.

Masonların simvolları və ritualları

Masonluğun simvolları və ritualları təşkilatın əsas elementlərindəndir. Bu simvollar fəlsəfi və metaforik mənalara malikdir. Ən məşhur mason simvollarına bunlar daxildir:

Kompas və kvadrat: Ədalət və mükəmməlliyin simvolu olaraq qəbul edilir.
G hərfi**: Allahın və ya “Böyük Memar” anlayışının təcəssümü kimi interpretasiya edilir.
Piramidalar və gözlər: Masonların mənəvi və fəlsəfi ideyalarını əks etdirən məşhur təsvirlərdən biridir.

Masonların ritualları adətən onların mənəvi və intellektual inkişafını dəstəkləmək məqsədi daşıyır. Hər bir ritüalın dərin mənası var və masonların fərdi olaraq özlərini daha yaxşı tanımasına kömək edir.

Masonluq və cəmiyyət

Masonlar tarix boyu müxtəlif sahələrdə əhəmiyyətli təsirə malik olublar. Siyasətçilər, alimlər, yazıçılar və sənətkarlar arasında bir çox tanınmış şəxs mason olub. Masonluq, elmin, incəsənətin və humanitar dəyərlərin inkişafına dəstək verərək cəmiyyətə töhfələr verib.

Məsələn, Amerika Birləşmiş Ştatlarının banilərindən bir çoxu mason olub və onların təsirləri dövlətin formalaşmasında əhəmiyyətli rol oynayıb. Masonların həmçinin xeyriyyəçilik fəaliyyəti də geniş yayılıb, bu da onların cəmiyyətin rifahına verdiyi töhfələri vurğulayır.

Masonluğa qarşı tənqidlər

Masonluqla bağlı tənqidlər əsasən onun sirli təbiəti və bəzi qapalı fəaliyyətləri ilə bağlıdır. Bəzi insanlar masonları cəmiyyətə gizli təsir etməkdə günahlandırır. Lakin bu ittihamlar adətən sübutsuzdur və daha çox stereotiplərdən qaynaqlanır.

Digər bir tənqid isə masonluğun dini aspektlərə zidd olması ilə bağlıdır. Əslində, masonluq dini bir qurum deyil və fərqli inanclara malik insanları bir araya gətirməyi hədəfləyir.