Bloq

Brejnev Kimdir? Sovet Liderinin Həyatı və Dövrü

Leonid İliç Brejnev, 20-ci əsrin siyasi tarixinə damğasını vurmuş sovet liderlərindən biridir. O, 1964-cü ildən 1982-ci ilə qədər Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının (SİKP) Baş katibi kimi fəaliyyət göstərmişdir. Bu dövr, SSRİ tarixində “Brejnev dövrü” kimi tanınır. Bu yazıda Brejnev dövrünün siyasi, iqtisadi və mədəni aspektləri, həmçinin onun həyatı haqqında ətraflı məlumat verəcəyik.


Brejnev’in Həyatı və Karyerası

Leonid Brejnev 19 dekabr 1906-cı ildə Ukraynanın Kamenskoye şəhərində (indiki Dnipro, Ukrayna) fəhlə ailəsində dünyaya gəlmişdir. Brejnev təhsilini mühəndislik sahəsində almış və karyerasına texnik kimi başlamışdır. İkinci Dünya Müharibəsi dövründə Sovet Ordusunda xidmət etmiş və tezliklə rəhbərlik vəzifələrinə yüksəlmişdir. Bu, onun siyasi ambisiyalarını gücləndirmiş və Kommunist Partiyasında önəmli mövqelərə çatmasına kömək etmişdir.

1950-ci illərdə Brejnev Sovet İttifaqının müxtəlif regionlarında siyasi rəhbər vəzifələrdə çalışmışdır. Nikita Xruşşovun rəhbərliyi zamanı yüksələn Brejnev, 1964-cü ildə Xruşşovu devirməkdə mühüm rol oynamış və onun yerinə SİKP Baş katibi seçilmişdir.


Brejnev Dövrünün Xüsusiyyətləri

Brejnev dövrü Sovet İttifaqının tarixində sabitlik və eyni zamanda durğunluq dövrü kimi tanınır. Bu müddət ərzində SSRİ bir tərəfdən beynəlxalq səviyyədə güc nümayiş etdirirdi, digər tərəfdən isə daxili problemlərlə üzləşirdi.

1. İqtisadi Siyasət və Daxili Durğunluq

Brejnev dövründə iqtisadiyyat planlı idarəetmə modeli üzərində qurulmuşdu. Əsas diqqət sənaye və hərbi istehsalata yönəldilmişdi. Bu siyasət qısa müddətdə bəzi uğurlar gətirsə də, uzunmüddətli perspektivdə iqtisadi durğunluğa səbəb oldu.

  • Kənd təsərrüfatı sahəsində problemlər: Məhsuldarlıq az idi və SSRİ tez-tez xaricdən ərzaq idxal etməli olurdu.
  • Texnoloji inkişafın ləngiməsi: Qərb dövlətləri ilə müqayisədə Sovet İttifaqının texnologiya və innovasiya sahəsində geridə qaldığı açıq-aşkar görünürdü.

2. Xarici Siyasət və Soyuq Müharibə

Brejnev dövründə SSRİ-nin xarici siyasəti Soyuq Müharibə çərçivəsində formalaşırdı. Onun dövründə:

  • Vyetnam Müharibəsinə dəstək: ABŞ-a qarşı Vyetnam Demokratik Respublikası dəstəklənmişdir.
  • Afqanıstanın işğalı (1979): SSRİ-nin hərbi müdaxiləsi beynəlxalq arenada geniş tənqidlərə səbəb olmuş və ölkənin resurslarını daha da zəiflətmişdir.
  • ABŞ ilə rəqabət: ABŞ-la silahlanma yarışı davam edirdi, bu da hər iki tərəfi iqtisadi və siyasi baxımdan yükləmişdi.

3. Mədəniyyət və Cəmiyyət

Brejnev dövründə mədəniyyət sahəsində nisbətən sabitlik müşahidə edilirdi. Ədəbiyyat və incəsənət sahəsində bəzi mülayim islahatlar həyata keçirilsə də, ciddi senzura və dövlət nəzarəti hökm sürürdü. Dissident hərəkətlər sərt şəkildə cəzalandırılırdı.


Brejnevin Şəxsiyyəti və Liderliyi

Brejnev populyar lider kimi tanınmağa çalışsa da, onun rəhbərlik üslubu mühafizəkar və avtoritar idi. O, tez-tez dövlət tədbirlərində mükafatlar və ordenlərlə təltif edilirdi, bu isə cəmiyyətdə həm tərif, həm də tənqid mövzusu olurdu.

Brejnevin sağlamlığı və son illəri onun rəhbərliyinin zəifləməsinə səbəb oldu. 1982-ci ildə vəfat edənə qədər, o, artıq qərar qəbul etməkdə çətinlik çəkirdi və bu dövrün son illəri idarəetmədə xaotik vəziyyət yaratdı.


Brejnev və Tarixin Qiymətləndirməsi

Brejnevə verilən tarixi qiymət ziddiyyətlidir. Bəzi tarixçilər onu sabitlik dövrünün lideri kimi dəyərləndirir, digərləri isə onun dövrünü durğunluq və geriləmə kimi xarakterizə edir. Brejnev SSRİ-nin qlobal səviyyədə güclü bir dövlət olaraq qaldığı dövrdə rəhbərlik etmişdi, lakin daxildə ciddi problemlər yığılmışdı. Onun dövründə yaranan iqtisadi və siyasi problemlər sonradan Sovet İttifaqının dağılmasında mühüm rol oynamışdır.

Related Articles

Bir cavab yazın

Sizin e-poçt ünvanınız dərc edilməyəcəkdir. Gərəkli sahələr * ilə işarələnmişdir

Back to top button